مصاحبه با آقای حبیب الله سربازی فعال حقوق اهل سنت و مدیر کمپین فعالین بلوچ

مرکز مطالعاتی تبریز که به عنوان انجمنی غیردولتی در شهر آنکارا پایتخت کشور ترکیه مشغول فعالیت می باشد مصاحبه ای با آقای حبیب الله سربازی فعال حقوق اهل سنت در ایران و مدیر و موسس کمپین فعالین بلوچ انجام داده است. آقای حبیب الله سربازی که از فعالین و روزنامه نگاران بلوچ و اهل سنت ایران می باشند و فعالیتهای مختلفی در حیطه انتشار اخبار مختلف مرتبط با وضعیت حقوق بشری فعالین بلوچ و اهل سنت در ایران دارند در این مصاحبه به زوایای مختلف تبعیضهای گوناگون موجود در حق بلوچها و اهل سنت در ایران پرداخته اند. مرکز مطالعاتی تبریز تشکر صمیمانه خویش را از آقای سربازی جهت قبول این گفتگو و پاسخ به سوالاتمان ابراز می دارد.

س- آقای سربازی با تشکر از وقتی که در اختیار مرکز مطالعاتی تبریز گذاردید. به عنوان نخستین سؤال آنچه که شاید برای بسیاری از مخاطبمان سایت مرکز ما جای سؤال این است که جمعیت اهل سنت در ایران چقدر است و آیا تاکنون آماری در ایرن خصوص از سوی نهادهای مختلف کشوری یا بین المللی منتشر شده است؟

تا کنون هیچ آمار رسمی از سوی حاکمیت در مورد جمعیت اهل سنت در ایران منتشر نشده است اما فعالان اهل سنت با توجه به آمارهای غیر رسمی جمعیت کنونی اهل سنت را دستکم یک چهارم جمعیت ایران می دانند و عده ای برای اثبات این موضوع به آمار روزنامه اطلاعات ایران اشاره می کنند که در سال 1357 جمعیت اهل سنت را یک چهارم یعنی (25 درصد) کل جمعیت ایران اعلام کرده بود که با توجه به جمعیت 36 میلیونی آن سال یعنی 9 میلیون جمعیت اهل سنت بوده است، اگر این آمار را بپذیریم در بدبینانه ترین حالت ممکن و با درنظر گرفتن رشد یکسان جمعیت (که البته جمعیت مناطق اهلسنت در سالهای پس از انقلاب رشد بیشتری از جمعیت شیعیان داشته است) 20 میلیون جمعیت کنونی سنی ها در ایران است.

س- در روزهای اخیر خبری در رسانه های ایران منتشر شده است مبنی بر این امر که مولانا عبدالحمید امام جمعه اهل سنت زاهدان و از شاخصترین رهبران مذهبی اهل سنت ایران نامه ای به رهبر جمهوری اسلامی ایران آیت الله خامنه ای نگاشته و خواستار رفع تبعیض در خصوص اهل سنت ایران شده است. به نظر شما سیاستهای موجود در جمهوری اسلامی ایران بر علیه اهل سنت چگونه است و آیا امیدی به اصلاح و بهبود این سیاستها وجود دارد؟

اهل سنت از ابتدای انقلاب و با قدرت گرفتن تندروهای شیعه به عنوان یک تهدید دیده شده و همواره تلاش شده که سرکوب شده و به حاشیه رانده شود، به همین خاطر اکنون می بینیم که با وجود گذشت قریب به 39 سال از انقلاب ایران و شعارهای مختلف “وحدت” هنوز در کلان شهر های ایران اهلسنت حتی از ساخت مساجدی برای عبادت نیز محروم اند، و در سالهای اخیر با اجرای طرح کنترل مدارس دینی نیز به طور مستقیم در امور مذهبی اهل سنت دخالت می شود، مدارس دینی که این طرح را پذیرفته اند مجبور به الحاق مواد درسی شده اند که بعضا عقاید اهل تشیع را ترویج می دهد، از سوی دیگر هیچ اهل سنتی تا کنون نتوانسته به مناصب عالی دولتی و اداری کشور برسد و شایستگان اهل سنت به راحتی کنار گذاشته شده و در صورت اعتراض به سختی سرکوب شده اند، حتی کتابهای اهل سنت باید آرم “ویژه اهل سنت ” داشته باشند تا شیعیان مطالعه نکنند، جوانان اهلسنت به تهمت “وهابیت” زندانی شده و در دادگاه های ده دقیقه ای بدون داشتن وکیل و پروسه شفاف، اعدام می شوند در مناطق مختلف ایران و حتی در صدا و سیما و توسط مسئولان دولتی به عقاید اهل سنت توهین می شود، برنامه های تحریک کننده ای با حضور مثلا فردی که “سنی بوده و شیعه شده است” اجرا می شود همه و همه این موارد مضاعف بر بیکاری شایستگان اهل سنت به نوعی “شهروند درجه چندم” بودن را برای اهلسنت در ایران تداعی کرده است.

س- گهگاه اخبار مختلفی در رسانه ها منتشر می گردد که بیانگر وضعیت نامناسب رفاهی، معیشتی و فرهنگی در مناطق بلوچ نشین ایران می باشد. سیاستهای موجود در جمهوری اسلامی ایران در خصوص بلوچها را چگونه ارزیابی می کنید؟

همانطور که گفتم جمهوری اسلامی اقوام و اقلیت ها را یک تهدید می بیند، به همین خاطر در مقابل آنها به نوعی گارد گرفته و با مشت آهنین برخورد می کند، منطقه بلوچستان بدترین شاخصه های آماری را به خود اختصاص داده است، بالاترین آمار بی سوادی، فقر، بیکاری، درصد پایین اشتغال نسبت به مناطق دیگر، بالاترین آمار مرگ و میر مادران و فرزندان در حال ولادت، نبود بهداشت و درمان مناسب، نبود گاز و برق و آب و جاده در بسیاری از مناطق ، پایین ترین ضریب نفوذ اینترنت ، تیراندازی و کشتن جوانان به بهانه های مختلفی از جمله بدکی (کولبری) و یا به بهانه حمل کالای (مصرفی) قاچاق، در منطقه بلوچستان برای هر 5 نفر یک مامور نظامی و امنیتی وجود دارد و این مساله فضای امنیتی و جو سنگینی را حاکم کرده است بسیاری از ماموران به طور خودسر و با شیوه های بسیار زننده ای رفتار می کنند به نحوی که نوعی کینه و عداوت مستقیم را در دل بسیاری از مرز نشینان کاشته است، اگر بخواهم در مورد مشکلات مردم بلوچ به صورت ریز تر صحبت کنم تصور می کنم مجال نوشتن هم پیدا نشود، همین بس که به سخن وزیر کشور رحمانی فضلی استناد کنم که سال گذشته در جلسه ای در شهر زاهدان مرکز بلوچستان گفتند: اگر ده دقیقه از مرکز زاهدان خارج شوید با مناطقی رو به رو می شوید که مردمش با امکانات صد سال قبل زندگی می کنند.

س- شما به عنوان روزنامه نگار و فعالی که پیگیر اخبار مرتبط با وضعیت بلوچها در ایران می باشید نگاه رسانه های گوناگون فارسی زبان را به انعکاس اخبار مرتبط با بلوچها چگونه ارزیابی می کنید؟

ما به شدت در این زمینه گلایه داریم، روزنامه ها، رسانه های داخلی به شدت سرکوب گرایانه برخورد می کنند و البته این موضوع تا اینجا با توجه به سیاست های سرکوب گرایانه حاکمیت قابل هضم است، اما این بخش بسیار مصیبت بار است که رسانه های اپوزیسیون خارجی هم به منطقه بلوچستان بی توجهی می کنند، په بسا گزارشهای کم ارزشی از مرکز کشور را منتشر می کنند اما به گزارشهای بسیار مهم از بلوچستان وقعی نمی گذارند، بارها ما به این موضوع اعتراض کردیم اما راه به جایی نبرده ایم، چه بسا دیده ایم که نهادهای حقوق بشری که اساس کارشان رفع تبعیض است اما در مورد بلوچستان و مناطق اتنیکی دیگر نمی پردازند و همین مساله باعث دو چندان شدن مشکلات منطقه شده است و دست جمهوری اسلامی را برای سرکوب در سکوت خبری باز کرده است، گویا رسانه ها دانسته یا نادانسته دارند به جمهوری اسلامی برای تبعیض بیشتر در بلوچستان همکاری می کنند.

س- بنا به اذعان قشری از فعالین مدنی ترک در ایران جمهوری اسلامی ایران علاوه بر پیگیری سیاستهای مذهبگرایانه مذهب را به بازیچه ای برای گسترش فرهنگ و سیاستهای برتری جویی فارسی محور در ایران و منطقه تبدیل کرده است و سیاستهای موجود سنخیتی با تعالیم دینی و حتی مذهبی ندارد. نگاه شما بدین امر چگونه است؟

این موضوع را شاید ما بلوچها بیشتر درک کنیم، از آنجایی که گروه های مروج مذهب به کثرت برای ترویج باورهای شیعی به مناطق محروم بلوچستان سفر می کنند، و درسالهای اخیر سپاه پاسداران تلاش کرده با استفاده از فقر منطقه و تطمیع روستائیان برای جنگ در سوریه و عراق یارگیری کند که با هوشیاری به موقع علما و فعالان جلو این سیاست تا حدی گرفته شد، بسیاری از کسانی که با جمهوری اسلامی همکاری کرده اند اگر روزی در برابر سیاست های فرقه گرایانه اش در منطقه معترض شده اند، حتی اگر از شیعیان خودشان بوده اند باز هم سرکوب شده اند، همین موضوع می تواند به عنوان دلیلی باشد که حاکمیت از مذهب به عنوان یک حربه جهت مشتعل کردن آتش جنگ در منطقه و بهره برداری های سیاسی از آن استفاده می کند، طبق گزارشی که بی بی سی چندی پیش منتشر کرده بود حتی فرمانده داعش در افغانستان پس از بازداشت مشخص شد که یک شیعه است و از ایران حمایت مالی می شود، ایران معتقد است: هدف وسیله را توجیه می کند، با این سیاست حتی مراقدی که برای مذهبش محترم هستند را هم منفجر می کند تا بتواند برای دفاعش یارگیری کرده و لشکر کشی کند.

با تشکر دوباره از وقتی که در اختیار مرکز مطالعاتی تبریز قرار دادید در پایان اگر سخنی با خوانندگان سایت ما دارید لطفا بفرمایید.

بنده هم از شما تشکر می کنم بابت وقتی که در اختیار ما گذاشتید برای بیان مشکلات بلوچستان، درخواست ما به طور کلی این است که شرایطی فراهم شود که مردم بلوچ صدای خود را به همه اقوام و نحل و فرق در داخل و خارج از ایران برسانند به این امید که این مساله شرایطی برای فشار بر جمهوری اسلامی ایجاد کند تا در سیاست های سرکوبگرایانه خود بالاجبار تجدید نظر کند و مشکلات مردم کمتر شوند. و این موضوع متقابلا تاثیر مثبتی می گذارد که مردم بلوچ به قضیه ترک ها بپردازند.

مطلب پیشنهادی

راه دشوار مسعود پزشکیان

دکتر مسعود پزشکیان؛ جراح و سیاستمدار، نماینده مجلس از تبریز، وزیر بهداشت، نایب رئیس مجلس …